Donosowe szczepionki przeciw grypie dla dzieci już dostępne w aptekach

Od 21 paź­dzier­ni­ka w apte­kach dostęp­na jest dono­so­wa szcze­pion­ka prze­ciw gry­pie dla dzie­ci. Inno­wa­cyj­na for­mu­ła poda­nia eli­mi­nu­je nie­po­trzeb­ny stres i strach przed ukłu­ciem igły.

Eks­per­ci Ogól­no­pol­skie­go Pro­gra­mu Zwal­cza­nia Gry­py mają nadzie­ję, że nowo­cze­sna i bez­bo­le­sna for­mu­ła poda­nia szcze­pion­ki przy­czy­ni się do zwięk­szo­nej wyszcze­pial­no­ści wśród dzie­ci, któ­ra w naszym kra­ju jest na bar­dzo niskim pozio­mie – poni­żej 1%.

Bez bólu i stra­chu

Każ­de­go roku na gry­pę cho­ru­je 20–30% dzie­ci w porów­na­niu do 5–10% doro­słych. Ze wzglę­du na czę­ste prze­by­wa­nie naj­młod­szych w dużych sku­pi­skach ludzi, takich jak szko­ły czy przed­szko­la wirus gry­py roz­prze­strze­nia się wśród dzie­ci bły­ska­wicz­nie, np. poprzez kich­nię­cie czy poda­nie dło­ni oso­bie zara­żo­nej.

Ryzy­ko cięż­kie­go prze­bie­gu gry­py i wystą­pie­nia groź­nych powi­kłań pogry­po­wych jest naj­wyż­sze u naj­młod­szych, do ukoń­cze­nia 5. roku życia.

Dzie­ci cho­ru­ją na gry­pę trzy razy czę­ściej niż doro­śli i są szcze­gól­nie nara­żo­ne na cięż­ki prze­bieg cho­ro­by oraz powi­kła­nia pogry­po­we. Szan­sę na zmia­nę sytu­acji daje wpro­wa­dzo­na szcze­pion­ka dono­so­wa dla dzie­ci od ukoń­czo­nych 2 lat do poni­żej 18 roku życia.

Szcze­pion­ka znaj­du­je się w aktu­al­nych wytycz­nych Pro­gra­mu Szcze­pień Ochron­nych ogło­szo­nych w paź­dzier­ni­ku tego roku przez Głów­ne­go Inspek­to­ra Sani­tar­ne­go.

Inno­wa­cyj­na for­mu­ła apli­ka­cji wpły­wa na więk­szą akcep­to­wal­ność takiej dro­gi poda­nia przez rodzi­ców i ich pocie­chy. Bada­nia prze­pro­wa­dzo­ne w Sta­nach Zjed­no­czo­nych wska­zu­ją, że aż 70% rodzi­ców wybie­ra meto­dę szcze­pie­nia w for­mie aero­zo­lu dono­so­we­go ze wzglę­du na strach dzie­ci przed igłą i bólem.1

Cena szcze­pion­ki dono­so­wej to koszt rzę­du 80–90 zł, znacz­nie mniej niż koszt groź­nych dla zdro­wia i życia powi­kłań oraz zwią­za­nej z nimi hospi­ta­li­za­cji.

W Pol­sce wystę­pu­je zatrwa­ża­ją­co niski poziom wyszcze­pial­no­ści prze­ciw gry­pie wśród dzie­ci. Szcze­pie­nia są szcze­gól­nie waż­ne u naj­młod­szych mię­dzy 6 a 59 mie­sią­cem życia, u któ­rych dopie­ro kształ­tu­je się układ odpor­no­ścio­wy. Dzie­ci boją się bólu, stre­su­ją się na widok igły. Dono­so­wa for­ma poda­nia eli­mi­nu­je strach dzie­ci i zwią­za­ne z tym oba­wy rodzi­ców. Jej wpro­wa­dze­nie ma szan­sę zwięk­szyć odse­tek zaszcze­pio­nych naj­młod­szych do nawet kil­ku – kil­ku­na­stu pro­cent – tłu­ma­czy prof. dr hab. n. med. Tere­sa Jac­kow­ska, Kon­sul­tant Kra­jo­wy ds. Pedia­trii.

Gry­pa szcze­gól­nie groź­na dla naj­młod­szych

W minio­nym sezo­nie gry­po­wym 2018–2019 zgod­nie z dany­mi NIZP-PZH zano­to­wa­no 1,9 mln zacho­ro­wań i podej­rzeń zacho­ro­wań na gry­pę wśród dzie­ci w wie­ku 0–14 lat. Zdro­we dzie­ci bez współ­ist­nie­ją­cych cho­rób są hospi­ta­li­zo­wa­ne z powo­du powi­kłań gry­py w rów­nym stop­niu co doro­śli z grup wyso­kie­go ryzy­ka.

Do naj­częst­szych powi­kłań wśród dzie­ci nale­żą powi­kła­nia laryn­go­lo­gicz­ne (zapa­le­nie ucha środ­ko­we­go) oraz cha­rak­te­ry­stycz­ne dla wie­ku dzie­cię­ce­go obja­wy ze stro­ny ośrod­ko­we­go ukła­du ner­wo­we­go (drgaw­ki, zapa­le­nie mózgu, ence­fa­lo­pa­tia – naj­czę­ściej u dzie­ci poni­żej 10 roku życia).

Dzie­ci, uwa­ża­ne za rezer­wu­ar wiru­sów gry­py, peł­nią rolę w trans­mi­sji wiru­sa gry­py w śro­do­wi­sku. Są wek­to­ra­mi zaka­że­nia wiru­sem, zarów­no wśród rówie­śni­ków, jak i rodzi­ców, dziad­ków, rodzeń­stwa i resz­ty spo­łe­czeń­stwa. Ich zacho­ro­wa­nie sprzy­ja roz­wo­jo­wi epi­de­mii. Sza­cu­je się, że zaszcze­pie­nie co pią­te­go dziec­ka może zmniej­szyć ryzy­ko wystą­pie­nia gry­py wśród resz­ty spo­łe­czeń­stwa o pra­wie poło­wę.

Zacho­ro­wa­nie na gry­pę nie­sie za sobą nie tyl­ko kon­se­kwen­cje zdro­wot­ne. Na każ­de 100 zara­żo­nych dzie­ci poni­żej 3 roku życia, przy­pa­da 195 dni absen­cji w pra­cy rodzi­ców.

Kosz­ty spo­łecz­ne gry­py w Pol­sce odzwier­cie­dla­ją­ce stra­ty, któ­re pono­si gospo­dar­ka wsku­tek absen­cji cho­ro­bo­wej pra­cow­ni­ków, ich obni­żo­nej wydaj­no­ści, a tak­że ewen­tu­al­nej ich trwa­łej nie­zdol­no­ści do pra­cy lub zgo­nu sza­cu­je się w Pol­sce na ok. 836 mln PLN rocz­nie.

W przy­pad­ku wystą­pie­nia epi­de­mii kosz­ty te mogą być kil­ka­krot­nie wyż­sze i sta­no­wić jesz­cze poważ­niej­szą stra­tę dla gospo­dar­ki.

Szcze­pie­nia prze­ciw gry­pie są bez­piecz­ną i naj­sku­tecz­niej­szą meto­dą zapo­bie­ga­nia zaka­że­niom gry­py. Im więk­szy pro­cent zaszcze­pio­nych, tym mniej­sze obcią­że­nie pono­szo­ne przez spo­łe­czeń­stwo, m.in. poprzez obni­że­nie zwią­za­nej z zacho­ro­wa­niem dziec­ka absen­cji szkol­nej i utra­ty pro­duk­tyw­no­ści rodzi­ców oraz reduk­cję trans­mi­sji wiru­sa na oso­by z ich oto­cze­nia, w tym inne dzie­ci oraz na oso­by doro­słe, wśród któ­rych czę­sto znaj­do­wać się będą dziad­ko­wie – senio­rzy będą­cy szcze­gól­nie nara­że­ni na groź­ne, nie­rzad­ko śmier­tel­ne powi­kła­nia.

———————————–

Ogól­no­pol­ski Pro­gram Zwal­cza­nia Gry­py jest ini­cja­ty­wą spo­łecz­ną nie­za­leż­nych eks­per­tów medycz­nych. Pro­gram od ponad 6 lat pro­wa­dzi w Pol­sce dzia­ła­nia edu­ka­cyj­ne na rzecz budo­wa­nia świa­do­mo­ści zagro­żeń wyni­ka­ją­cych z tej cho­ro­by, jak i pod­nie­sie­nia pozio­mu wyszcze­pial­no­ści prze­ciw gry­pie, zarów­no wśród pacjen­tów z grup ryzy­ka, jak też w całym spo­łe­czeń­stwie.

Orga­ni­za­to­rem Spo­łecz­nej Kam­pa­nii Infor­ma­cyj­nej powsta­łej w ramach Pro­gra­mu jest Fun­da­cja Nadzie­ja dla Zdro­wia. Dzia­ła­nia skie­ro­wa­ne są do śro­do­wi­ska medycz­ne­go, opi­nii publicz­nej, samo­rzą­du oraz do pra­co­daw­ców.

Przed­się­wzię­cie spo­tka­ło się z apro­ba­tą naj­waż­niej­szych insty­tu­cji dzia­ła­ją­cych na rzecz popra­wy zdro­wia publicz­ne­go, wie­lu orga­ni­za­cji zrze­sza­ją­cych leka­rzy, pra­co­daw­ców, związ­ki samo­rzą­dów i towa­rzy­stwa medycz­ne.

Wię­cej infor­ma­cji na stro­nie www.opzg.pl

1 San­ti­ba­nez, T.A./ Kahn, K.E., & Brid­ges, C.B. (2018). Do parents pre­fer inac­ti­va­ted or live atte­nu­ated influ­en­za vac­ci­ne for the­ir chil­dren? Vac­ci­ne