„Kłujący” problem wśród personelu medycznego

Co roku w Pol­sce, docho­dzi aż do 37 000 zakłuć i zra­nień wśród per­so­ne­lu medycz­ne­go pod­czas wyko­ny­wa­nia codzien­nych zadań zawo­do­wych. Według danych WHO, 37% zaka­żeń WZW typu B, 39% WZW typu C oraz 4,4% HIV – to odse­tek roz­po­zna­wa­nych cho­rób po zra­nie­niu się sprzę­tem uży­wa­nym w pla­ców­kach sek­to­ra ochro­ny zdro­wia. Kon­se­kwen­cją tego typu zda­rzeń są zaka­że­nia per­so­ne­lu poważ­ny­mi cho­ro­ba­mi zakaź­ny­mi, co przy­czy­nia się m.in. do absen­cji w pra­cy. Zra­nie­nia i zakłu­cia sta­no­wią ryzy­ko dla zdro­wia i życia nie tyl­ko leka­rzy czy pie­lę­gnia­rek, ale rów­nież dla pacjen­tów. Ze wzglę­du na wagę pro­ble­mu powsta­ła Koali­cja na rzecz Bez­pie­czeń­stwa Szpi­ta­li, któ­ra opra­co­wa­ła dekla­ra­cję pt.: „Bez­piecz­ny szpi­tal, to bez­piecz­ny pacjent” odno­śnie zakłuć i zra­nień wśród per­so­ne­lu medycz­ne­go.

Według obo­wią­zu­ją­cych prze­pi­sów już dziś: pra­co­daw­ca jest zobo­wią­za­ny do opra­co­wa­nia i wdro­że­nia pro­ce­dur, któ­re wyeli­mi­nu­ją lub ogra­ni­czą nara­że­nie na zra­nie­nie ostry­mi narzę­dzia­mi, a pra­cow­nik ma obo­wią­zek ich prze­strze­ga­nia. Koali­cja na rzecz Bez­pie­czeń­stwa Szpi­ta­li, w któ­rej skład wcho­dzą: Pol­ska Fede­ra­cja Szpi­ta­li, Naczel­na Izba Pie­lę­gnia­rek i Położ­nych, Pol­skie Sto­wa­rzy­sze­nie Pie­lę­gnia­rek Epi­de­mio­lo­gicz­nych, Pol­skie Towa­rzy­stwo Pie­lę­gnia­rek Ane­ste­zjo­lo­gicz­nych i Inten­syw­nej Tera­pii oraz Głów­ny Inspek­to­rat Sani­tar­ny chce zwró­cić uwa­gę na waż­ny, a nie­do­ce­nia­ny pro­blem tego typu wypad­ków przy pra­cy. Dekla­ra­cja „Bez­piecz­ny szpi­tal, to bez­piecz­ny pacjent”, to ini­cja­ty­wa, któ­ra zosta­ła przy­go­to­wa­na w opar­ciu o Dyrek­ty­wę Rady Unii Euro­pej­skiej doty­czą­cą zapo­bie­ga­nia zra­nie­niom ostry­mi narzę­dzia­mi w sek­to­rze szpi­ta­li i opie­ki zdro­wot­nej oraz wytycz­nych tech­nicz­nych przy­go­to­wa­nych przez mini­ste­rial­ny Zespół ds. Zapo­bie­ga­nia i Zwal­cza­nia Zaka­żeń i Cho­rób Zakaź­nych, wyda­nych na łamach zeszy­tów Pol­skie­go Sto­wa­rzy­sze­nia Pie­lę­gnia­rek Epi­de­mio­lo­gicz­nych. Doku­ment skie­ro­wa­ny jest do Dyrek­cji Szpi­ta­li, z ocze­ki­wa­niem, aby zło­ży­li pod­pis pod dekla­ra­cją oraz wpro­wa­dzi­li i prze­strze­ga­li prze­pi­sów bez­pie­czeń­stwa pra­cy w reali­za­cji swo­jej misji.

Wsłu­chu­jąc się w gło­sy śro­do­wi­ska medycz­ne­go oraz bio­rąc pod uwa­gę poważ­ny pro­blem zakłuć i zra­nień zosta­ła utwo­rzo­na Koali­cja na rzecz Bez­pie­czeń­stwa Szpi­ta­li, któ­rej prio­ry­te­tem jest redu­ko­wa­nie licz­by przy­pad­ków eks­po­zy­cji zawo­do­wej zwią­za­nej ze zra­nie­nia­mi i zakłu­cia­mi pod­czas codzien­nej pra­cy per­so­ne­lu medycz­ne­go” – komen­tu­je, Mini­ster Krzysz­tof Sacz­ka, Głów­ny Inspek­tor Sani­tar­ny.

To zwłasz­cza per­so­nel pie­lę­gniar­ski, któ­re­go pra­ca opie­ra się na uży­wa­niu sprzę­tu medycz­ne­go takie­go jak igły, skal­pe­le, jest naj­bar­dziej nara­żo­ny na eks­po­zy­cję zawo­do­wą. Nie­ste­ty, jak wyni­ka z rapor­tu „Imple­men­ta­cja Dyrek­ty­wy Rady 2010/32/UE w Pol­skich szpi­ta­lach”, bli­sko 70% przed­sta­wi­cie­li per­so­ne­lu medycz­ne­go zra­ni­ło się nawet do 5 razy pod­czas swo­je­go sta­żu pra­cy, z cze­go aż 40% osób nie zgło­si­ło tego zda­rze­nia prze­ło­żo­nym.

Klu­czo­wą kwe­stią dla zapo­bie­ga­nia tego typu sytu­acjom, jest edu­ka­cja per­so­ne­lu na temat ryzy­ka, któ­re nie­sie za sobą zakłu­cie czy też zra­nie­nie się sprzę­tem medycz­nym. Obo­wiąz­kiem każ­de­go pra­cow­ni­ka jest zgła­sza­nie przy­pad­ków eks­po­zy­cji zawo­do­wej. To pozwo­li zwró­cić uwa­gę na koniecz­ność sto­so­wa­nia bez­piecz­ne­go sprzę­tu medycz­ne­go i dobrych roz­wią­zań oraz zapew­ni przede wszyst­kim bez­pie­czeń­stwo pacjen­tom” – doda­je, Mario­la Łodziń­ska, Wice­pre­zes Naczel­nej Izby Pie­lę­gnia­rek i Położ­nych.

Każ­da jed­nost­ka skła­da­jąc pod­pis pod dekla­ra­cją (pra­co­daw­ca, szpi­tal) zobo­wią­zu­je się tym samym do kon­se­kwent­ne­go prze­strze­ga­nia zasad oraz dekla­ru­je chęć przy­stą­pie­nia do „Koali­cji na Rzecz Bez­pie­czeń­stwa Szpi­ta­li”. Doku­ment moż­na pod­pi­sać onli­ne. Jest on dostęp­ny na stro­nie inter­ne­to­wej: https://deklaracja-bezpiecznyszpital.pl/.

Bez­pie­czeń­stwo jest naj­waż­niej­sze na każ­dym eta­pie lecze­nia pacjen­ta. Od 2013 roku obo­wią­zu­je Dyrek­ty­wa Rady 2010/32/EU, za któ­rej imple­men­ta­cję odpo­wia­da Mini­ster­stwo Zdro­wia. Nakła­da ona na dyrek­cje pla­có­wek ochro­ny zdro­wia obo­wią­zek zapew­nie­nia pra­cow­ni­kom bez­piecz­ne­go kon­tak­tu z ostry­mi narzę­dzia­mi. Sto­su­jąc się do zasad zawar­tych w dekla­ra­cji, popra­wi­my bez­pie­czeń­stwo pra­cy per­so­ne­lu pie­lę­gniar­skie­go, ale rów­nież pacjen­tów” – tłu­ma­czy dr Paweł Witt, Pre­zes Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Pie­lę­gnia­rek Ane­ste­zjo­lo­gicz­nych i Inten­syw­nej Opie­ki.