Ruszyła V edycja ogólnopolskiej akcji bezpłatnych badań przesiewowych w kierunku jaskry – Polscy Okuliści Kontra Jaskra zorganizowanej przez Polskie Towarzystwo Okulistyczne.

Z oka­zji Świa­to­we­go Tygo­dnia Jaskry od 7 do 13 mar­ca, w wybra­nych gabi­ne­tach oku­li­stycz­nych w całym kra­ju, bez wyma­ga­ne­go skie­ro­wa­nia, będzie moż­na cał­ko­wi­cie bez­płat­nie zba­dać wzrok w kie­run­ku jaskry. Z badań sko­rzy­stać mogą wszy­scy ci, któ­rzy nie odwie­dzi­li oku­li­sty przez ostat­ni rok i nie mają tej cho­ro­by zdia­gno­zo­wa­nej. W akcję zaan­ga­żo­wa­ły się 74 pla­ców­ki z 15 woje­wództw. Przez czte­ry poprzed­nie edy­cje, w ramach ini­cja­ty­wy prze­ba­da­no ponad 10 500 osób z cze­go aż 40% zba­da­nych zosta­ło skie­ro­wa­nych do dal­szej dia­gno­sty­ki! Lista pla­có­wek bio­rą­cych udział w akcji dostęp­na jest na stro­nie: www.tydzienjaskry.pl.

Pol­scy oku­li­ści kon­tra jaskra” to pro­jekt zaini­cjo­wa­ny i reali­zo­wa­ny od 2017 roku przez Pol­skie Towa­rzy­stwo Oku­li­stycz­ne (PTO) oraz Sek­cję Jaskry PTO, przy współ­udzia­le Pol­skie­go Związ­ku Nie­wi­do­mych. – W Pol­sce na jaskrę cho­ru­je ok. 800 000 osób – to wię­cej niż licz­ba miesz­kań­ców Kra­ko­wa, Łodzi czy Wro­cła­wia. Jedy­nie poło­wa z nich ma świa­do­mość swo­jej cho­ro­by, pozo­sta­ła część nie zda­je sobie z tego spra­wy, a w kon­se­kwen­cji powo­li tra­ci wzrok. Tej sytu­acji moż­na zapo­biec tyl­ko dzię­ki wcze­snej dia­gno­sty­ce i pro­fi­lak­tycz­nym bada­niom wzro­ku. Z tego wła­śnie powo­du, już po raz pią­ty wycho­dzi­my naprze­ciw ogrom­nej potrze­bie spo­łecz­nej umoż­li­wia­jąc Pola­kom wyko­na­nie bez­płat­ne­go bada­nia oku­li­stycz­ne­go w kie­run­ku jaskry — mówi Prof. dr hab. n. med. Jacek P. Sza­flik, Pre­zes Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Oku­li­stycz­ne­go. Ubie­gło­rocz­ne akcje cie­szy­ły się ogrom­nym zain­te­re­so­wa­niem zarów­no ze stro­ny pacjen­tów jak i leka­rzy, do tej pory prze­ba­da­li­śmy ok. 10 500 osób, ze wszyst­kich 16 woje­wództw. W tym roku do pro­jek­tu przy­stą­pi­ły aż 74 pla­ców­ki z 40 miast — doda­je Prof. Sza­flik.

W ramach akcji wszy­scy chęt­ni, któ­rzy zgło­szą się do wyzna­czo­nych pla­có­wek oku­li­stycz­nych będą mie­li wyko­na­ny pomiar ciśnie­nia wewnątrz­gał­ko­we­go, bada­nie dna oka oraz bada­nie gru­bo­ści rogów­ki. W przy­pad­ku wyni­ku pozy­tyw­ne­go, każ­dy z pacjen­tów zosta­nie obję­ty opie­ką spe­cja­li­stycz­ną.

- Jaskra nie śpi! W przy­pad­ku jaskry nie może­my mówić o pro­fi­lak­ty­ce, a jedy­nie o wcze­snej dia­gno­sty­ce. Dla­te­go udo­stęp­nia­nie pacjen­tom bez­płat­nych badań w kie­run­ku wcze­sne­go wykry­cia jaskry to bar­dzo waż­ny krok w wal­ce z tą pod­stęp­ną cho­ro­bą. — pod­kre­śla Prof. Sza­flik.

Jaskra jest dru­gą po zaćmie naj­częst­szą przy­czy­ną śle­po­ty w kra­jach roz­wi­nię­tych, jed­nak zda­niem Świa­to­wej Orga­ni­za­cji Zdro­wia (WHO) dużo groź­niej­szą, ponie­waż utra­ta wzro­ku jest nie­od­wra­cal­na. W przy­pad­ku tego scho­rze­nia klu­czo­wa jest wcze­sna dia­gno­sty­ka i wdro­że­nie odpo­wied­nie­go lecze­nia, któ­re zatrzy­ma postęp cho­ro­by i pozwo­li pacjen­tom cie­szyć się dobrym widze­niem.

- W Pol­sce na jaskrę cho­ru­je oko­ło 800 tys. osób. Sza­cu­je się, że tyl­ko poło­wa z nich zosta­ła zdia­gno­zo­wa­na. Powo­dem jest niska świa­do­mość spo­łecz­na, bez­ob­ja­wo­wy prze­bieg cho­ro­by i brak wyraź­nych obja­wów, np. bólo­wych. Aż w 90% przy­pad­ków jaskra prze­bie­ga bez widocz­nych dole­gli­wo­ści, dla­te­go klu­czo­we sta­ją się regu­lar­ne bada­nia wzro­ku. Oko­ło 70% przy­pad­ków jaskry wykry­wa­na jest zbyt póź­no, by ura­to­wać widze­nie, nawet przy inten­syw­nym lecze­niu. Dzię­ki bada­niom mamy szan­sę wykryć cho­ro­bę na jej wcze­snym eta­pie i zapo­biec jej nie­od­wra­cal­nym kon­se­kwen­cjom, w tym śle­po­cie. – pod­kre­śla Prof. dr hab. n. med. Boże­na Roma­now­ska-Dixon, Kie­row­nik Oddzia­łu Kli­nicz­ne­go Oku­li­sty­ki i Onko­lo­gii Oku­li­stycz­nej Szpi­ta­la Uni­wer­sy­tec­kie­go w Kra­ko­wie, Pre­zes elekt Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Oku­li­stycz­ne­go.

- Cho­ciaż jaskra to cho­ro­ba, któ­ra doty­czy głów­nie osób w pode­szłym wie­ku, to może poja­wić się na każ­dym eta­pie życia – nawet u dzie­ci i mło­dzie­ży. Na zacho­ro­wa­nie zde­cy­do­wa­nie bar­dziej nara­żo­ne są oso­by, u któ­rych w rodzi­nie zda­rza­ły się już wcze­śniej przy­pad­ki cho­ro­by. Do gru­py szcze­gól­ne­go ryzy­ka nale­żą też oso­by powy­żej 35. roku życia, szcze­gól­nie z niskim ciśnie­niem tęt­ni­czym, cier­pią­ce na krót­ko­wzrocz­ność, migre­no­we bóle gło­wy czy cho­ru­ją­ce na prze­wle­kłe scho­rze­nia, takie jak miaż­dży­ca i cukrzy­ca. Ryzy­ko pod­wyż­sza się rów­nież wśród pala­czy. We wszyst­kich przy­pad­kach klu­czo­wa jest wizy­ta u spe­cja­li­sty, gdy tyl­ko dostrze­że się pierw­sze, nie­po­ko­ją­ce obja­wy. – pod­su­mo­wu­je prof. dr hab. n. med. Jacek P. Sza­flik.

- Brak pod­wyż­szo­ne­go ciśnie­nia wewnątrz­gał­ko­we­go nie wyklu­cza wystę­po­wa­nia jaskry. Część pacjen­tów z potwier­dzo­nym uszko­dze­niem jaskro­wym ner­wu wzro­ko­we­go ma pra­wi­dło­we ciśnie­nie wewnątrz­gał­ko­we poni­żej 21 mmHg. Dla­te­go każ­dy pacjent zgła­sza­ją­cy się do oku­li­sty z jakie­go­kol­wiek powo­du, powi­nien mieć wyko­na­ne bada­nie ostro­ści wzro­ku, pomiar ciśnie­nia wewnątrz­gał­ko­we­go i bada­nie dna oka. Te bada­nia nie są obcią­ża­ją­ce dla pacjen­ta. Wizy­ty kon­tro­l­ne powin­ny się odby­wać raz na 2–3 lata, a w przy­pad­ku osób z gru­py pod­wyż­szo­ne­go ryzy­ka co 6–12 mie­się­cy — pod­kre­śla dr hab. n. med. Anna Kamiń­ska, Prze­wod­ni­czą­ca Sek­cji Jaskry Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Oku­li­stycz­ne­go.

Akcja bez­płat­nych badań

Akcja Pol­scy oku­li­ści kon­tra jaskra to trwa­ją­ca od 2017 roku ini­cja­ty­wa Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Oku­li­stycz­ne­go i leka­rzy oku­li­stów z całej Pol­ski, mają­ca na celu pod­nie­sie­nie świa­do­mo­ści spo­łe­czeń­stwa na temat jaskry oraz zwięk­sze­nie jej wykry­wal­no­ści we wcze­snych sta­diach zaawan­so­wa­nia, a tym samym ura­to­wa­nie wzro­ku pacjen­tów, któ­rzy są nie­świa­do­mi swo­jej cho­ro­by. W tym roku w akcję zaan­ga­żo­wa­ły się 74 pla­ców­ki medycz­ne, ich lista dostęp­na jest na stro­nach: www.tydzienjaskry.pl oraz www.pto.com.pl. Dia­gno­sty­ka prze­sie­wo­wa obej­mu­je bada­nie dna oka, pomiar ciśnie­nia wewnątrz­gał­ko­we­go i gru­bo­ści rogów­ki oraz wywiad
z pacjen­tem, któ­ry nie korzy­stał z wizy­ty u oku­li­sty przy­naj­mniej rok i u któ­re­go wcze­śniej nie zdia­gno­zo­wa­no tej cho­ro­by.

- W poprzed­nich edy­cjach akcji „Pol­scy oku­li­ści kon­tra jaskra” prze­ba­da­li­śmy ponad 10 500 pacjen­tów. Aż 40% z nich zosta­ło skie­ro­wa­nych do dal­szej dia­gno­sty­ki jaskry. To dla nas naj­lep­szy dowód na zasad­ność reali­za­cji tej akcji. Udo­stęp­nia­nie pacjen­tom bez­płat­nych badań w kie­run­ku wcze­sne­go wykry­cia jaskry to bar­dzo waż­ny krok w wal­ce z tą pod­stęp­ną i nie dają­cą cha­rak­te­ry­stycz­nych obja­wów cho­ro­bą. Pla­ców­ki z pew­no­ścią zapew­nią rów­nież odpo­wied­ni poziom bez­pie­czeń­stwa pod­czas badań, a wszyst­kie ele­men­ty sprzę­tu oku­li­stycz­ne­go będą zde­zyn­fe­ko­wa­ne przed i po kon­tak­cie z każ­dym pacjen­tem. Ser­decz­nie zachę­cam do wzię­cia udzia­łu w tego­rocz­nej edy­cji i sko­rzy­sta­nia z bez­płat­ne­go bada­nia wzro­ku. – zachę­ca prof. Sza­flik.