Epidemiologiczne podsumowanie roku – pandemia uświadamia prawdziwą wartość szczepień

Ponad 3 000 000 zacho­ro­wań i podej­rzeń zacho­ro­wań na gry­pę, 71 392 zaka­że­nia ospą wietrz­ną, 732 przy­pad­ki krztu­ś­ca i pra­wie 6000 zaka­żeń jeli­to­wych wywo­ła­nych przez rota­wi­ru­sy – tak wyglą­da­ją dane za 2020r. zawar­te w biu­le­ty­nie epi­de­mio­lo­gicz­nym Naro­do­we­go Insty­tu­tu Zdro­wia Publicz­ne­go – Pań­stwo­we­go Zakła­du Higie­ny.¹ – Przed wie­lo­ma zaka­że­nia­mi mogły uchro­nić szcze­pie­nia – komen­tu­je eks­pert.

W 2020r. odno­to­wa­no mniej zacho­ro­wań na cho­ro­by zakaź­ne niż w latach ubie­głych. Naj­więk­szy wpływ na ten spa­dek mia­ła izo­la­cja spo­wo­do­wa­na pan­de­mią nowe­go koro­na­wi­ru­sa. Mimo tego, wciąż mowa o milio­nach przy­pad­ków cho­rób, któ­rym moż­na było zapo­biec. O epi­de­mio­lo­gicz­ne pod­su­mo­wa­nie roku zapy­ta­li­śmy eks­per­ta.

– Ilość zacho­ro­wań na cho­ro­by zakaź­ne jest mniej­sza niż w poprzed­nich latach, jed­nak bio­rąc pod uwa­gę ostry reżim sani­tar­ny, w jakim żyje­my — spo­dzie­wa­ła­bym się więk­szych spad­ków w tym zakre­sie. Tym bar­dziej, że na więk­szość cho­rób zakaź­nych dostęp­ne są szcze­pion­ki, a pan­de­mia uzmy­sła­wia nam, że łatwiej zapo­bie­gać niż leczyć. Myślę, że po obec­nych wyda­rze­niach, zoba­czyw­szy świat ster­ro­ry­zo­wa­ny tyl­ko jed­ną cho­ro­bą zakaź­ną – COVID-19 – ludzie przy­po­mną sobie o wadze szcze­pień i nie będą chcie­li ryzy­ko­wać powro­tu epi­de­mii takich cho­rób takich jak np. odra. Mam też nadzie­ję, że doce­ni­my wymiar spo­łecz­ny szcze­pień – wszak słu­żą one ochro­nie nie tyl­ko oso­by szcze­pio­nej, ale rów­nież naj­słab­szych osób w popu­la­cji. Przy­po­mi­nam, że nie każ­dy może pod­dać się szcze­pie­niu oraz że nie każ­da zaszcze­pio­na oso­ba wytwa­rza satys­fak­cjo­nu­ją­cą odpo­wiedź immu­no­lo­gicz­ną – sło­wem: nie każ­dy szcze­pio­ny oprze się cho­ro­bie. Dla­te­go mło­dzi i sil­ni powin­ni pamię­tać, że szcze­piąc sie­bie, chro­nią naj­wraż­liw­szych – komen­tu­je w roz­mo­wie www.zaszczepsieiwedza.pl Mał­go­rza­ta Poni­kow­ska, lekarz POZ i dok­to­rant­ka Kate­dry Bio­tech­no­lo­gii Mole­ku­lar­nej na Uni­wer­sy­te­cie w Gdań­sku. – Ape­lu­ję: nie odwle­kaj­my szcze­pień obo­wiąz­ko­wych, a jed­no­cze­śnie pamię­taj­my o zale­ca­nych. Wszyst­kie cho­ro­by zakaź­ne są nie­bez­piecz­ne i mogą spo­wo­do­wać groź­ne powi­kła­nia. Bez wzglę­du na to, czy mowa o klesz­czo­wym zapa­le­niu mózgu, tęż­cu, gry­pie czy odrze: pro­fi­lak­ty­ka zawsze wygry­wa z lecze­niem.

Naj­waż­niej­szą zmia­ną w tego­rocz­nym Pro­gra­mie Szcze­pień Ochron­nych jest wpro­wa­dze­nie obo­wiąz­ko­we­go i bez­płat­ne­go szcze­pie­nia prze­ciw rota­wi­ru­som dla dzie­ci uro­dzo­nych po 1 stycz­nia 2021r.

– Szcze­pie­nia to naj­lep­sza meto­da ochro­ny popu­la­cji przed danym pato­ge­nem. Cho­ro­by wiru­so­we wciąż leczy­my głów­nie obja­wo­wo, dla­te­go tak waż­na jest pro­fi­lak­ty­ka – prze­ko­nu­je lek. Mał­go­rza­ta Poni­kow­ska. – Eks­per­ci od daw­na zale­ca­li roz­sze­rze­nie pro­gra­mu szcze­pień ochron­nych o rota­wi­ru­sy, gdyż każ­de dziec­ko sty­ka się z tymi pato­ge­na­mi w pierw­szych latach życia, a nie­ste­ty malu­chy do 2 r.ż. łatwo się odwad­nia­ją i nie­rzad­ko są z tego powo­du hospi­ta­li­zo­wa­ne. Zaka­że­niom sprzy­ja fakt, że rota­wi­ru­sy są bar­dzo zakaź­ne, prze­no­szą się nie tyl­ko dro­gą kro­pel­ko­wą, ale też przez brud­ne ręce oraz przed­mio­ty. Wpro­wa­dze­nie szcze­pie­nia prze­ciw­ko rota­wi­ru­som do Pro­gra­mu Szcze­pień Ochron­nych oszczę­dzi naj­młod­szym wie­le cier­pie­nia, gdyż szcze­pie­nie zapo­bie­ga 96% hospi­ta­li­za­cji z powo­du bie­gun­ki rota­wi­ru­so­wej.

Szcze­pie­nia zale­ca­ne uzu­peł­nio­no nato­miast o reko­men­da­cję szcze­pień prze­ciw wiru­so­wi bro­daw­cza­ka ludz­kie­go (HPV) w ramach Naro­do­wej Stra­te­gii Onko­lo­gicz­nej oraz pro­gra­mach pro­fi­lak­ty­ki zdro­wot­nej. Doda­no tak­że reko­men­da­cję wyko­ny­wa­nia szcze­pień prze­ciw pneu­mo­ko­kom dla osób powy­żej 50 roku życia.

„Zaszczep się wie­dzą” to akcja infor­ma­cyj­na i edu­ka­cyj­na pro­wa­dzo­na od 2015 roku przez Zwią­zek Pra­co­daw­ców Inno­wa­cyj­nych Firm Far­ma­ceu­tycz­nych INFARMA. Jest prze­wod­ni­kiem po wia­ry­god­nych i spraw­dzo­nych infor­ma­cjach doty­czą­cych szcze­pień. Rze­tel­ne i spraw­dzo­ne infor­ma­cje na temat szcze­pień moż­na zna­leźć na stro­nie inter­ne­to­wej www.zaszczepsiewiedza.pl. Oso­by sto­ją­ce przed decy­zją: „szcze­pić, czy nie szcze­pić?”, znaj­dą tu infor­ma­cje spraw­dzo­ne przez auto­ry­te­ty wspie­ra­ją­ce akcję. Są wśród nich uzna­ni eks­per­ci oraz insty­tu­cje od lat zaj­mu­ją­ce się wak­cy­no­lo­gią. Akcję „Zaszczep się wie­dzą” wspie­ra­ją: Cen­trum Zdro­wia Dziec­ka, Fun­da­cja Roz­wo­ju Pedia­trii, Kra­jo­wy kon­sul­tant w dzie­dzi­nie neo­na­to­lo­gii, Naczel­na Rada Pie­lę­gnia­rek i Położ­nych, Pol­skie Towa­rzy­stwo Aler­go­lo­gicz­ne, Medi­co­ver Pol­ska, Pol­skie Towa­rzy­stwo Higie­nicz­ne, Naro­do­wy Insty­tut Zdro­wia Publicz­ne­go, Pol­ska Aka­de­mia Nauk, Pol­skie Towa­rzy­stwo Oświa­ty Zdro­wot­nej, Pol­skie Towa­rzy­stwo Pie­lę­gniar­skie, Kra­jo­wy kon­sul­tant w dzie­dzi­nie pedia­trii, Ogól­no­pol­ski Pro­gram Zwal­cza­nia Gry­py.