Migrena nie pozwala żyć pełnią życia.

Co 7. oso­ba na świe­cie i ok. co 10. w Pol­sce zma­ga się z migre­ną. Cho­ro­ba unie­moż­li­wia nor­mal­ne funk­cjo­no­wa­nie i wpły­wa destruk­cyj­nie na życie cho­re­go oraz jego oto­cze­nia. Latem wystę­pu­ją czyn­ni­ki sprzy­ja­ją­ce poja­wia­niu się częst­szych ata­ków migre­ny i bólu gło­wy, któ­re mogą zarzu­to­wać na waka­cyj­ne pla­ny całej rodzi­ny.

Bóle gło­wy nale­żą do naj­częst­szych zabu­rzeń ukła­du ner­wo­we­go. Migre­na jest zabu­rze­niem neu­ro­lo­gicz­nym cha­rak­te­ry­zu­ją­cym się nawra­ca­ją­cy­mi napa­da­mi trwa­ją­cy­mi 4–72 h. Typo­we cechy bólu gło­wy obej­mu­ją: umiej­sco­wie­nie po jed­nej stro­nie, pul­su­ją­cy cha­rak­ter, umiar­ko­wa­ne lub cięż­kie natę­że­nie, nasi­la­nie się w cza­sie zwy­kłej aktyw­no­ści fizycz­nej. Bólo­wi temu towa­rzy­szą tak­że nud­no­ści i/lub nad­wraż­li­wość na bodź­ce świetl­ne i aku­stycz­ne. Cho­ro­ba ta doty­ka trzy­krot­nie czę­ściej kobiet niż męż­czyzn, a jej szczy­to­wa faza u cho­rych obu płci przy­pa­da na wiek od 25 do 55 lat, czy­li naj­bar­dziej pro­duk­tyw­ny i aktyw­ny okres wie­ku doro­słe­go.

Migre­ni­cy są wśród nas

Świa­to­wy Dzień Mózgu obcho­dzo­ny jest od sied­miu lat w dzień zało­że­nia Świa­to­wej Fede­ra­cji Neu­ro­lo­gii (World Fede­ra­tion of Neu­ro­lo­gy) – 22 lip­ca. Sto­wa­rzy­sze­nie to sku­pia 122 kra­jo­we towa­rzy­stwa neu­ro­lo­gicz­ne ze wszyst­kich regio­nów świa­ta. Głów­nym celem dzia­łań podej­mo­wa­nych wokół Świa­to­we­go Dnia Mózgu jest edu­ka­cja, zwięk­sze­nie świa­do­mo­ści spo­łecz­nej i pro­mo­wa­nie zagad­nień zwią­za­nych ze zdro­wiem mózgu i cho­ro­ba­mi neu­ro­lo­gicz­ny­mi, wśród któ­rych znaj­du­je się migre­na jako cho­ro­ba powszech­nie nie­do­sza­co­wa­na, nie­do­sta­tecz­nie dia­gno­zo­wa­na i leczo­na oraz spo­łecz­nie baga­te­li­zo­wa­na.

Migre­na jest trze­cią naj­bar­dziej powszech­ną cho­ro­bą na świe­cie. Licz­ba ludzi zapa­da­ją­cych na migre­nę jest wyż­sza niż łącz­na zacho­ro­wal­ność na cukrzy­cę, padacz­kę i ast­mę; cier­pi na nią co 7 oso­ba na świe­cie. Sza­cu­je się, że w Pol­sce na migre­nę praw­do­po­dob­ną, czy­li nie speł­nia­ją­cą tyl­ko jed­ne­go kry­te­rium dia­gno­stycz­ne­go nie­zbęd­ne­go do posta­wie­nia peł­nej dia­gno­zy, cho­ru­je ok. 4 mln osób. Sta­ty­sty­ki te mogą być dużo wyż­sze, ponie­waż cho­ro­ba jest powszech­nie nie­do­sza­co­wana, a pacjen­ci czę­sto nie zgła­sza­ją się na lecze­nie.

Ist­nie­je zwią­zek pomię­dzy bóla­mi gło­wy a czyn­ni­ka­mi pogo­do­wy­mi. Jak poda­ją bada­nia, nad­wraż­li­wość na warun­ki mete­oro­lo­gicz­ne i zwią­za­ne z nimi bóle gło­wy potwier­dza aż 30–78 proc. pacjen­tów.

Lato i okres waka­cyj­ny mogą być szcze­gól­nie trud­nym cza­sem dla osób cier­pią­cych na migre­nę lub czę­ste bóle gło­wy ze wzglę­du na nagro­ma­dze­nie warun­ków atmos­fe­rycz­nych sprzy­ja­ją­cych wystę­po­wa­niu tych dole­gli­wo­ści. Wyso­ka tem­pe­ra­tu­ra powie­trza i znacz­ne prze­grza­nie cia­ła, zwłasz­cza gło­wy, wyso­ka wil­got­ność, zmia­ny ciśnie­nia atmos­fe­rycz­ne­go wystę­pu­ją­ce np. pod­czas let­nich burz, cie­płe wia­try, takie jak wiatr hal­ny, to zja­wi­ska groź­ne dla migre­ni­ków. Jed­na z kon­cep­cji poja­wia­nia się bólów gło­wy tłu­ma­czy je zmia­na­mi śred­ni­cy naczyń mózgo­wych i zwią­za­ne z tym zmia­ny prze­pły­wów w tych naczy­niach. Dla­te­go też waka­cyj­ne nur­ko­wa­nie czy prze­lot samo­lo­tem może tak­że wywo­łać ata­ki migre­ny.

Cie­ka­wym donie­sie­niem jest to, że na ból gło­wy mogą wpły­wać tak­że sto­pień joni­za­cji powie­trza i zmia­ny (pul­sy) pola magne­tycz­ne­go. Oka­zu­je się, że dodat­nio zjo­ni­zo­wa­ne powie­trze, któ­re poja­wia się w związ­ku z gwał­tow­ny­mi wia­tra­mi i rucha­mi mas suche­go i cie­płe­go powie­trza oraz pod­czas burz, któ­rym towa­rzy­szą dodat­ko­wo impul­sy elek­tro­ma­gne­tycz­ne, sprzy­ja wystę­po­wa­niu bólów gło­wy, zwłasz­cza ata­ków migre­ny.

Odbierz­my nasze waka­cje migre­nie

Sza­cu­je się, że migre­na „zabie­ra” 5,3% cza­su z życia pacjen­ta, a destruk­cyj­ny wpływ migre­ny na życie może doty­czyć nawet poło­wy spo­łe­czeń­stwa, ponie­waż skut­ki tej cho­ro­by odczu­wa nie tyl­ko sam cho­ry, ale tak­że jego oto­cze­nie. Pomi­mo to cho­ro­ba jest sta­le nie­do­sza­co­wa­na i sła­bo rozu­mia­na przez spo­łe­czeń­stwo. Dla­te­go tak waż­ne jest real­ne wspar­cie dla pacjen­tów – zro­zu­mie­nie, pra­wi­dło­wa i sku­tecz­na dia­gno­za oraz odpo­wied­nio dobra­ne lecze­nie. Nie lek­ce­waż­my żad­ne­go bólu gło­wy i skie­ruj­my się lub swo­ich bli­skich po facho­wą pomoc.

Arty­kuł powstał w opar­ciu o nastę­pu­ją­ce źró­dła:

1. Migra­ine Facts, Migra­ine Rese­arch Foun­da­tion. https://www.migrainetrust.org/about-migraine/migraine-what-is-it/facts-figures/; dostęp z dnia 09.07.2020 Ste­iner TJ et al. Migra­ine: the seventh disa­bler. The Jour­nal of Heada­che and Pain 2013, 14:1.; https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3606966/; dostęp 9.07.2020 r.

2. PZH; Spo­łecz­ne zna­cze­nie migre­ny z per­spek­ty­wy zdro­wia publicz­ne­go i sys­te­mu ochro­ny zdro­wia, Raport 2019.

3. Roż­niec­ki JJ. Pogo­da i warun­ki atmos­fe­rycz­ne a bóle gło­wy. Przew Lek 2004, 8, 85–87

4. WHO: Heada­che disor­ders: https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/headache-disorders; dostęp z dnia 20.07.2020 r.

5. Roż­niec­ki JJ, Stę­pień A, Domitrz I; Lecze­nie migre­ny prze­wle­kłej — zale­ce­nia opra­co­wa­ne przez Gru­pę Eks­per­tów Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Bólów Gło­wy i Sek­cji Bada­nia Bólu Pol­skie­go Towa­rzy­stwa Neu­ro­lo­gicz­ne­go na pod­sta­wie mię­dzy­na­ro­do­wych zale­ceń i naj­now­szej lite­ra­tu­ry; Varia Medi­ca 2018; tom 2, nr 5, stro­ny 402–408

6. Lip­ton RB, Bigal ME. Migra­ine: Epi­de­mio­lo­gy, Impact, and Risk Fac­tors for Pro­gres­sion. Heada­che. 2005;45(Suppl 1):S3-S13.

7. WFN: https://wfneurology.org/world-brain-day-2019; dostęp z dnia 9.07.2020 r.

8. Ste­iner TJ et al. Migra­ine: the seventh disa­bler. The Jour­nal of Heada­che and Pain 2013, 14:1.

9. World Fede­ra­tion of Neu­ro­lo­gy, Migra­ine Pain­ful Truth edu­ca­tion video, https://wfneurology.org/wfn-educational-videos-migraine-and-headache?videoId=122&state=b; dostęp z dnia 9.07.2020 r.