RSV w ciąży — jakie niesie ze sobą niebezpieczeństwo?

Wirus RSV, czy­li Respi­ra­to­ry Syn­cy­tial Virus to wirus RNA z gru­py para­myk­so­wi­ru­sów, namna­ża­ją­cy się w komó­rach ukła­du odde­cho­we­go, wywo­łu­jąc infek­cje dróg odde­cho­wych.

Zaka­że­nia RSV cechu­ją się sezo­no­wo­ścią, głów­nie od jesie­ni do wio­sny, ze szczy­tem w mie­sią­cach takich jak sty­czeń i luty. Czy wirus RSV w cią­ży jest nie­bez­piecz­ny? Jak moż­na zara­zić się wiru­sem RSV? O tym wszyst­kim dowiesz się z nasze­go arty­ku­łu.

Wirus RSV — charakterystyka

Wirus RSV roz­wi­ja­jąc się w komór­kach ukła­du odde­cho­we­go, wywo­łu­je obja­wy ze stro­ny dróg odde­cho­wych typu kaszel, katar, gorącz­ka, świsz­czą­cy oddech czy poważ­ne zabu­rze­nia oddy­cha­nia. Wirus ten cechu­je się wyso­ką zakaź­no­ścią. 

Szczyt zacho­ro­wań jak już wspo­mnia­no wcześnie,j przy­pa­da na sty­czeń i luty, acz­kol­wiek w ostat­nich latach obser­wu­je się wcze­śniej­sze poja­wia­nie się pierw­szych zacho­ro­wań w popu­la­cji. 

Do zaka­że­nia docho­dzi naj­czę­ściej dro­gą kro­pel­ko­wą poprzez kon­takt z wydzie­li­ną oso­by cho­rej poprzez np. kaszel czy kicha­nie. W bada­niach udo­wod­nio­no, że wirus ten może prze­żyć na skó­rze lub powierzch­niach nawet kil­ka godzin. 

Wirus RSV w ciąży

Czy wirus RSV jest nie­bez­piecz­ny dla kobiet w cią­ży? Tak! Wirus RSV jest szcze­gól­nie nie­bez­piecz­ny w kil­ku gru­pach spo­łecz­nych w tym: nowo­rod­ki, nie­mow­lę­ta, kobie­ty w cią­ży czy oso­by star­sze. W tych gru­pach osób ryzy­ko poja­wie­nia się zapa­le­nia płuc w wyni­ku dzia­ła­nia wiru­sa RSV jest bar­dzo wyso­kie. 

Czy wirus RSV jest nie­bez­piecz­ny dla kobiet w cią­ży w 5–6 tygo­dniu? Tak, wirus ten nie­sie ryzy­ko dla roz­wo­ju cią­ży, w szcze­gól­no­ści jeśli prze­bieg cho­ro­by jest cięż­ki lub zaostrze­niu ule­ga­ją dotych­cza­so­we cho­ro­by ukła­du odde­cho­we­go. 

Szczepienia na RSV w ciąży

W roku 2024 w Pol­sce wpro­wa­dzo­na zosta­ła do obro­tu szcze­pion­ka prze­ciw RSV u kobiet w cią­ży oraz u osób po 60. roku życia. Pre­pa­rat ten to ABRYSVO. Zale­ca­ny jest on kobie­tom będą­cym w cią­ży mię­dzy 24., a 36. tygo­dniem. Sche­mat szcze­pie­nia jest jed­no daw­ko­wy. 

Dla­cze­go war­to się zaszcze­pić na wiru­sa RSV będąc w cią­ży? Jak już wspo­mnia­łam gru­pa kobiet w cią­ży jest szcze­gól­nie nara­żo­na na cięż­ki prze­bieg zaka­że­nia RSV oraz hospi­ta­li­za­cję. 

Do naj­częst­szych powi­kłań zali­cza się zapa­le­nie płuc. Szcze­pie­nie prze­ciw RSV w cią­ży ma za zada­nie chro­nić tak­że nowo naro­dzo­ne dziec­ko przez infek­cją RSV, zapew­nia moż­li­wość ochro­ny nie­mow­ląt przed tą poten­cjal­nie zagra­ża­ją­cą życiu cho­ro­bą.

Przy­chod­nia Ursus ofe­ru­je szcze­pie­nia dla kobiet w cią­ży. Pamię­taj, że zaka­że­nie wiru­sem RSV w gru­pie nowo­rod­ków i nie­mow­ląt jest jed­ną z głów­nych przy­czyn hospi­ta­li­za­cji.

Jak można zarazić się wirusem RSV? 

Okres wylę­ga­nia wiru­sa RSV wyno­si od 2 do 8 dni, śred­nio 4–6 dni. Nato­miast jego prze­cho­ro­wa­nie nie zapew­nia trwa­łej odpor­no­ści. Powtór­ne zaka­że­nie wiru­sem RSV ma kli­nicz­nie łagod­niej­szy prze­bieg. Do zaka­że­nia docho­dzi dro­gą kro­pel­ko­wą poprzez bez­po­śred­ni kon­takt z oso­bą cho­rą oraz przez kon­takt z przed­mio­ta­mi, na któ­rych bytu­je wirus np. klam­ki, zabaw­ki. 

Czy wirus RSV jest śmiertelny? 

Naj­wię­cej zaka­żeń wiru­sem RSV odno­to­wu­je się w popu­la­cji dzie­ci żłob­ko­wych i przed­szkol­nych 

Wirus ten jest naj­bar­dziej nie­bez­piecz­ny dla dzie­ci do 5. roku życia i w tej gru­pie jest naj­częst­szą przy­czy­ną hospi­ta­li­za­cji. Na cięż­ki prze­bieg zaka­że­nia wiru­sem RSV nara­żo­ne są zwłasz­cza nowo­rod­ki z małą masą uro­dze­nio­wą, dzie­ci z wada­mi wro­dzo­ny­mi krą­że­nia, ukła­du odde­cho­we­go i defi­cy­ta­mi odpor­no­ści, kobie­ty w cią­ży oraz oso­by star­sze.

Jakie są objawy RSV u dorosłych?

Prze­bieg RSV u doro­słych jest w więk­szo­ści przy­pad­ków łagod­ny i wywo­łu­je obja­wy podob­ne do prze­zię­bie­nia. Poja­wia się kaszel począt­ko­wo suchy, następ­nie mokry, katar, gorącz­ka, osła­bie­nie. 

Jak napi­sa­łam wyżej na cięż­szy prze­bieg zaka­że­nia nara­żo­ne, są oso­by star­sze, z cho­ro­ba­mi prze­wle­kły­mi, w trak­cie immu­no­su­pre­sji. Wów­czas może dojść u nich do roz­wo­ju zaka­że­nia dol­nych dróg odde­cho­wych, pro­wa­dząc do zapa­le­nia oskrze­li i płuc.

Jakie są objawy wirusa RSV u kobiet w ciąży?

Jak opi­sa­no wyżej wirus RSV u osób doro­słych nie­ob­cią­żo­nych ma zazwy­czaj łagod­ny prze­bieg. Jed­nak­że w gru­pie kobiet w cią­ży może mieć on prze­bieg zaostrzo­ny i może dopro­wa­dzić do roz­wo­ju zapa­le­nia płuc czy oskrze­li.  Szcze­gól­nie u kobiet zma­ga­ją­cych się z prze­wle­kły­mi cho­ro­ba­mi ukła­du odde­cho­we­go, oty­ło­ścią. 

Leczenie wirusa RSV 

W prze­bie­gu zaka­że­nia wiru­sem RSV sto­so­wa­ne są leki obja­wo­we, mają­ce na celu popra­wę kom­for­tu cho­re­go oraz zmniej­sze­nie obja­wów. Cho­ro­ba ma cha­rak­ter ustę­pu­ją­cy samo­ist­nie. Lecze­nie pole­ga na nawod­nie­niu orga­ni­zmu, sto­so­wa­niu leków prze­ciw­za­pal­nych i prze­ciw­go­rącz­ko­wych oraz pre­pa­ra­tów dzia­ła­ją­cych miej­sco­wo. 

Istot­na jest tutaj pro­fi­lak­ty­ka zacho­ro­wa­nia w posta­ci higie­ny rąk, wie­trze­nia pomiesz­czeń, a tak­że wspo­mnia­nych już wyżej szcze­pie­nia prze­ciw RSV w kobiet w cią­ży. 

Biblio­gra­fia:

https://www.cdc.gov/rsv/index.html

https://www.wum.edu.pl/wzrost-liczby-infekcji-spowodowanych-przez-wirusa-RSV-to-mozliwy-efekt-uboczny-ubieglorocznego-lockdownu

Carva­jal J.J. i wsp.: Front Immu­nol 2019; 10: 2152

Kar­ron R.A.: Plotkin’s Vac­ci­nes. [W:] Respi­ra­to­ry Syn­cy­tial Virus Vac­ci­nes. Else­vier Inc. 2018

Epi­de­mia wyrów­naw­cza zaka­żeń RSV pod­czas pan­de­mii COVID-19. Ana­li­za zaka­żeń u dzie­ci hospi­ta­li­zo­wa­nych w Kli­ni­ce Pedia­trii, Nefro­lo­gii i Aler­go­lo­gii Dzie­cię­cej Woj­sko­we­go Insty­tu­tu Medycz­ne­go w War­sza­wie w latach 2020–2021. Mile­na Pogo­now­ska, Ane­ta Guzek, Agniesz­ka Gościń­ska, Agniesz­ka Rustec­ka, Bole­sław Kalic­ki.