Czy warto suplementować kolagen?
Mgr kosmetologii ze specjalnością w medycynie estetycznej
Małgorzata Dudek
Kolagen to podstawowe białko budujące ludzki organizm. Jest w stanie wytwarzać go samodzielnie, jednak z wiekiem produkuje go coraz mniej. Odpowiada on za prawidłowe funkcjonowanie stawów, kości, chrząstek, ale również za jędrność i elastyczność skóry.
Czym jest kolagen?
Kolagen jest białkiem budulcowym samodzielnie syntetyzowanym przez organizm. Jest podstawowym elementem budującym skórę, ścięgna, kości, stawy oraz rogówkę oka. Stanowi 35% białka w całym organizmie. Jest rozciągliwy, ale również wytrzymały, dzięki czemu stanowi podporę dla narządów znajdujących się wewnątrz organizmu i warunkuje ich prawidłowe ułożenie w jamie brzusznej.
Kolagen a organizm
Kolagen wpływa na większość układów budujących ludzki organizm. Jego kluczowa rola wydaje się mieć z wiązek z narządem ruchu, a więc stawami, więzadłami oraz kośćmi. Odpowiada za nawilżenie stawów, ich prawidłową elastyczność i wytrzymałość, przez co zapobiega ich degradacji i umożliwia swobodne i bezbolesne poruszanie się. Jest on również ważnym elementem budującym naczynia krwionośne, przez co odpowiada za ich prawidłowe rozszerzanie, obkurczanie oraz elastyczność. Sztywne naczynie szybko staje się kruche oraz ulega uszkodzeniu, co prowadzi do zwiększenia podatności na siniaki. Przyczynia się do poprawy krążenia ogólnoustrojowego oraz zmniejsza ryzyko rozwoju związanych z tym schorzeń.
Kolagen a skóra
Skóra składa się z trzech warstw: naskórka, skóry właściwej oraz tkanki podskórnej. To właśnie skóra właściwa w większości zbudowana jest z włókien kolagenowych. Jej zadaniem jest zapewnienie skórze wytrzymałości na bodźce zewnętrzne oraz sprężystości. Możliwe jest to dzięki dużej zawartości kolagenu. Produkowany jest on przez fibroblasty, a więc komórki budujące skórę właściwą zawarte w tkance łącznej włóknistej. W młodej i dobrze funkcjonującej skórze zachodzi nieustanna przebudowa kolagenu – włókna zniszczone zostają rozłożone przez enzymy macierzy zewnątrzkomórkowej, a w ich miejsce syntezowany jest nowy. Jest on zatopiony w mukopolisacharydowym żelku, który chroni go przed wysychaniem – suche włókno kolagenowe traci swoją wytrzymałość, dlatego tak ważne jest w terapii przeciwstarzeniowej dbanie o prawidłową podaż wody od zewnątrz i wewnątrz.
Ilość wytwarzanego w skórze kolagenu spada wraz z wiekiem. Już po 25 roku życia jego masa zaczyna maleć o 1% corocznie. Prawidłowa ilość i jakość kolagenu budującego skórę warunkuje przede wszystkim jej młody wygląd. Odpowiedni poziom kolagenu to skóra dobrze nawilżona, gładka i promienna. Warunkuje on również powstawanie takich defektów jak cellulit czy rozstępy. W młodej i zdrowej skórze również proces gojenia się ran zachodzi szybciej, a pozostałe po nim blizny są mniej widoczne.
Kolagen w kremach oraz suplementach
Na rynku znajduje się wiele kremów oferujących w swoim składzie kolagen. Mają one teoretycznie za zadanie ujędrnić skórę i poprawić jej elastyczność. Czy tak faktycznie zadziała krem z kolagen? Niestety nie. Kolagen jako białko to polipeptyd, oznacza to, że jego łańcuch złożony jest z wielu małych cząsteczek – aminokwasów. Sumarycznie jego cząsteczka jest bardzo duża, zbyt duża, aby swobodnie penetrować skórę i dostać się do jej wnętrza. Czy w związku z tym zasadne jest stosowanie kremów z kolagenem? Odpowiedź brzmi tak – stworzy on na powierzchni skóry okluzję, dzięki której odparowanie wody z naskórka będzie utrudnione a co za tym idzie, skóra będzie lepiej nawilżona. Dodatkowo cząsteczka kolagenu optycznie wygładza skórę.
Obecnych jest również wiele suplementów diety oferujących kolagen – w proszku, tabletkach czy w postaci płynnej. Wybierając odpowiedni suplement, warto zwrócić uwagę na ilość gramów w porcji, jego pochodzenie (najlepiej wybierać kolagen rybi) oraz dodatek witaminy C, która jest niezbędna do prawidłowej biosyntezy włókna kolagenowego. Po przyjęciu suplementu łańcuch kolagenu zostanie strawiony w żołądku i podzielony na pojedyncze aminokwasy, które zostaną włączone do puli aminokwasów w organizmie i przekazane tam, gdzie odbudowa kolagenu będzie najbardziej potrzebna.
