Przybywa zachorowań wywołanych przez meningokoki

W 2023 r. w porów­na­niu do 2022r. o 20% wzro­sła licz­ba zacho­ro­wań na inwa­zyj­ną cho­ro­bę menin­go­ko­ko­wą (IChM). Jak wyni­ka z naj­now­szych badań KOROUN naj­wię­cej przy­pad­ków zare­je­stro­wa­no w woje­wódz­twie zachod­nio­po­mor­skim[1].

Inwa­zyj­na cho­ro­ba menin­go­ko­ko­wa naj­czę­ściej prze­bie­ga pod posta­cią sep­sy z zapa­le­niem opon mózgowo–rdzeniowych lub samej sep­sy. Wywo­łu­je ją bak­te­ria – Neis­se­ria menin­gi­ti­dis — potocz­nie nazy­wa­na menin­go­ko­kiem.

- Zna­nych jest 12 sero­grup menin­go­ko­ków. W Pol­sce, rok do roku naj­wię­cej zacho­ro­wań wywo­łu­ją menin­go­ko­ki typu B. Zaka­że­nie począt­ko­wo potra­fi przy­po­mi­nać zwy­kłe prze­zię­bie­nie. Jed­nak cho­ro­ba jest bar­dzo pod­stęp­na, roz­wi­ja się dyna­micz­nie i zale­d­wie w cią­gu kil­ku godzin może dopro­wa­dzić do poważ­nych kon­se­kwen­cji zdro­wot­nych – mówi dr n. med. Ali­cja Kar­ney z Insty­tu­tu Mat­ki i Dziec­ka w War­sza­wie.

Wśród powi­kłań inwa­zyj­nej cho­ro­by menin­go­ko­ko­wej mogą wystą­pić, m.in.: uszko­dze­nie mózgu, utra­ta słu­chu, nie­wy­dol­ność nerek czy wstrząs sep­tycz­ny[2]. W 2023 r. 13% przy­pad­ków inwa­zyj­nej cho­ro­by menin­go­ko­ko­wej zakoń­czy­ło się śmier­cią[3]. Jak poka­zu­ją dane naj­czę­ściej cho­ru­ją nie­mow­lę­ta. Duża część zaka­żeń wystę­pu­je rów­nież u dzie­ci w 2. i 3. roku życia.

- Ryzy­ko zacho­ro­wa­nia u naj­młod­szych dzie­ci wyni­ka z nie­doj­rza­ło­ści ich ukła­du odpor­no­ścio­we­go. W przy­pad­ku star­sza­ków dodat­ko­wym czyn­ni­kiem jest prze­by­wa­nie w zamknię­tych śro­do­wi­skach, takich jak przed­szko­la czy żłob­ki. Bli­ski kon­takt mię­dzy dzieć­mi sprzy­ja zaka­że­niom. W takich pla­ców­kach nawet do 80% osób może być nosi­cie­la­mi menin­go­ko­ków – pod­kre­śla dr n. med. Ali­cja Kar­ney i doda­je – Obja­wy cho­ro­by menin­go­ko­ko­wej mogą być róż­ne. Wystą­pić może gorącz­ka, złe samo­po­czu­cie, nie­chęć do jedze­nia i picia, przy­spie­szo­ny oddech, zabu­rze­nie świa­do­mo­ści, wysyp­ka wybro­czy­no­wa, nie­bled­ną­ca pod naci­skiem to bar­dzo wyraź­ny, cho­ciaż nie zawsze wystę­pu­ją­cy, sygnał alar­mo­wy ozna­cza­ją­cy potrze­bę pil­nej inter­wen­cji medycz­nej.

Czas w przy­pad­ku cho­ro­by menin­go­ko­ko­wej jest klu­czo­wy. Natych­mia­sto­wa pomoc lekar­ska może bowiem zna­czą­co zwięk­szyć praw­do­po­do­bień­stwo wyzdro­wie­nia i zmniej­szyć ryzy­ko powi­kłań[4]. Aby chro­nić się przed menin­go­ko­ka­mi war­to prze­strze­gać pod­sta­wo­wych zasad higie­ny, np. nie pić z tej samej butel­ki. Jed­nak jak pod­kre­śla­ją eks­per­ci naj­lep­szym spo­so­bem ochro­ny przed Neis­se­ria menin­gi­ti­dis są szcze­pie­nia ochron­ne[5].

[1] Sko­czyń­ska A, Kie­drow­ska M, Ron­kie­wicz P, Gołę­biew­ska A, Wró­bel-Pawel­czyk I, Błasz­czyk K, Kuch A, Hry­nie­wicz W. Inwa­zyj­na cho­ro­ba menin­go­ko­ko­wa w Pol­sce w 2023 roku (dane KOROUN), 2024

[2] Euro­pej­ski por­tal infor­ma­cji o szcze­pie­niach,  Cho­ro­ba menin­go­ko­ko­wa (europa.eu),Dostęp czer­wiec 2024 r.)

[3] Sko­czyń­ska A, Kie­drow­ska M, Ron­kie­wicz P, Gołę­biew­ska A, Wró­bel-Pawel­czyk I, Błasz­czyk K, Kuch A, Hry­nie­wicz W. Inwa­zyj­na cho­ro­ba menin­go­ko­ko­wa w Pol­sce w 2023 roku (dane KOROUN), 2024

[4]  Euro­pej­ski por­tal infor­ma­cji o szcze­pie­niach,  Cho­ro­ba menin­go­ko­ko­wa (europa.eu), (dostęp czer­wiec 2024 r.)

[5] Ernest Kuchar1, Han­na Czajka2, Ewe­li­na Gowin3, Ane­ta Nitsch-Osu­ch4, Anna Skoczyńska5, Leszek Szenborn6, August Wrotek7, Jacek Wysocki3, Agniesz­ka Masta­lerz-Miga­s8, Jaro­sław Pere­gud-Pogo­rzel­ski9, Tere­sa Jac­kow­ska, Reko­men­da­cje doty­czą­ce szcze­pień prze­ciw­ko menin­go­ko­kom dzie­ci i osób doro­słych w Prze­gląd Pedia­trycz­ny, 2022/Vol. 51/No. 3/8–20