Sezon grillowy – ciężki czas dla wątroby?

Korzyst­na, wio­sen­na aura oraz nad­cho­dzą­ce lato budzą do życia sezon gril­lo­wy. Mimo iż przy­go­to­wy­wa­ne w ten spo­sób posił­ki powszech­nie uwa­ża się za zdrow­sze od sma­żo­nych dań z patel­ni, nale­ży pamię­tać, aby zacho­wać czuj­ność. Tłu­ste kar­ków­ki, szasz­ły­ki czę­sto są obfi­cie przy­pra­wia­ne sztucz­ny­mi mie­szan­ka­mi czy sosa­mi na bazie majo­ne­zu. Nie jest to łatwy czas dla naszej wątro­by. Nie musi­my jed­nak cał­ko­wi­cie rezy­gno­wać z gril­la, wystar­czy prze­strze­gać kil­ku wska­zó­wek i zasad, aby nie prze­cią­żyć wątro­by i zacho­wać ją w opty­mal­nej kon­dy­cji.

Z rapor­tu w ramach II edy­cji bada­nia¹ „Pola­cy a nie­al­ko­ho­lo­we stłusz­cze­nie wątro­by” przy­go­to­wa­ne­go na zle­ce­nie fir­my Sano­fi wyni­ka, że ponad poło­wa respon­den­tów wie, że o wątro­bę nale­ży odpo­wied­nio dbać. I choć wie­dza na jej temat jest nadal ogra­ni­czo­na, to jed­nak więk­sza niż w I fali bada­nia. Zgod­nie z odpo­wie­dzia­mi respon­den­tów, naj­bar­dziej roz­po­wszech­nio­nym spo­so­bem dba­nia o wątro­bę jest sto­so­wa­nie odpo­wied­niej die­ty. Świa­do­mość w tym zakre­sie wzro­sła aż o 8% w porów­na­niu z I falą bada­nia (49% vs 41%). Znacz­ny przy­rost nastą­pił rów­nież w przy­pad­ku odpo­wie­dzi: „ogra­ni­czam tłu­ste jedze­nie” (67% vs 59%), „nie jadam w fast-foodach” (57% vs 46%!), „ogra­ni­czam nad­miar cukrów” (51% vs 39%!), „sta­ram się pić dużo wody” (wzrost o 16%).

„Cie­szy mnie fakt, że to wła­śnie w die­te­tycz­nych aspek­tach dba­nia o ten waż­ny organ pro­cent odpo­wie­dzi wzrósł dwu­cy­fro­wo. Pola­cy mają więk­szą świa­do­mość samej wątro­by i peł­nio­nych przez nią funk­cji, obja­wów wska­zu­ją­cych na jej cho­ro­by, czyn­ni­ków ryzy­ka, w więk­szym stop­niu dekla­ru­ją pra­wi­dło­we zacho­wa­nia w kwe­stii dba­nia o wątro­bę” – mówi Klau­dia Wiśniew­ska, die­te­tyk kli­nicz­ny, eks­pert kam­pa­nii „Wątro­ba się spraw­dza”.

To waż­ne, gdyż nie­wła­ści­we nawy­ki żywie­nio­we, a co za tym idzie – nad­wa­ga czy oty­łość mogą być jed­ną z przy­czyn nie­al­ko­ho­lo­wej stłusz­cze­nio­wej cho­ro­by wątro­by (NAFLD). Jest to aktu­al­nie jed­no z poważ­niej­szych wyzwań medycz­nych, cho­ro­ba uzna­wa­na jest za glo­bal­ną epi­de­mię² i może doty­czyć nawet 9 mln Pola­ków.³ Zbyt póź­ne jej roz­po­zna­nie i brak lecze­nia, mogą powo­do­wać pro­gre­sję do bar­dziej zaawan­so­wa­nych sta­diów cho­ro­by, pro­wa­dząc u czę­ści pacjen­tów do roz­wo­ju włók­nie­nia, mar­sko­ści lub raka wątro­bo­wo­ko­mór­ko­we­go.⁴

To jak z tym gril­lem – jeść czy nie jeść? „Nie ma koniecz­no­ści cał­ko­wi­tej rezy­gna­cji ze spo­ży­wa­nia gril­lo­wa­nych potraw pod warun­kiem, że zwra­ca­my uwa­gę na to co jemy. Na gril­lu bar­dzo dobrze spraw­dzą się warzy­wa, na przy­kład dobrze przy­pra­wio­na cuki­nia, bakła­żan czy szpa­ra­gi. To co nas czę­sto gubi, to korzy­sta­nie z goto­wych mie­sza­nek przy­praw, tłu­stych sosów na bazie majo­ne­zu oraz wybór tłu­stych gatun­ków mięs. Zamiast żebe­rek, kar­ków­ki czy kieł­ba­sy przy­go­tuj­my pierś z kur­cza­ka lub z indy­ka, odpo­wied­nio przy­rzą­dzo­ne ryby, owo­ce morza, czy tofu. Nie bój­my się eks­pe­ry­men­to­wać i korzy­staj­my z pro­duk­tów mniej kon­wen­cjo­nal­nych. Dzię­ki temu potra­wy z gril­la będą cie­kaw­sze, bar­dziej lek­ko­straw­ne i sta­ną się mniej­szym obcią­że­niem dla naszej wątro­by” – tłu­ma­czy Klau­dia Wiśniew­ska.

Prze­by­wa­jąc na świe­żym powie­trzu pamię­taj­my rów­nież o ruchu. Grill jest dobrą oka­zją do wie­lu spo­tkań, a aktyw­ność fizycz­na może być jed­nym z ele­men­tów wspól­ne­go spę­dza­nia cza­su z rodzi­ną i zna­jo­my­mi. Zacho­wu­jąc umiar w jedze­niu i włą­cza­jąc ruch do naszych gril­lo­wych spo­tkań mamy szan­sę na to, aby ten czas nie odbił się nie­ko­rzy­sta­nie na naszym zdro­wiu, a szcze­gól­nie wątro­bie.