Sezon grillowy – ciężki czas dla wątroby?
Korzystna, wiosenna aura oraz nadchodzące lato budzą do życia sezon grillowy. Mimo iż przygotowywane w ten sposób posiłki powszechnie uważa się za zdrowsze od smażonych dań z patelni, należy pamiętać, aby zachować czujność. Tłuste karkówki, szaszłyki często są obficie przyprawiane sztucznymi mieszankami czy sosami na bazie majonezu. Nie jest to łatwy czas dla naszej wątroby. Nie musimy jednak całkowicie rezygnować z grilla, wystarczy przestrzegać kilku wskazówek i zasad, aby nie przeciążyć wątroby i zachować ją w optymalnej kondycji.
Z raportu w ramach II edycji badania1 „Polacy a niealkoholowe stłuszczenie wątroby” przygotowanego na zlecenie firmy Sanofi wynika, że ponad połowa respondentów wie, że o wątrobę należy odpowiednio dbać. I choć wiedza na jej temat jest nadal ograniczona, to jednak większa niż w I fali badania. Zgodnie z odpowiedziami respondentów, najbardziej rozpowszechnionym sposobem dbania o wątrobę jest stosowanie odpowiedniej diety. Świadomość w tym zakresie wzrosła aż o 8% w porównaniu z I falą badania (49% vs 41%). Znaczny przyrost nastąpił również w przypadku odpowiedzi: „ograniczam tłuste jedzenie” (67% vs 59%), „nie jadam w fast-foodach” (57% vs 46%!), „ograniczam nadmiar cukrów” (51% vs 39%!), „staram się pić dużo wody” (wzrost o 16%).
„Cieszy mnie fakt, że to właśnie w dietetycznych aspektach dbania o ten ważny organ procent odpowiedzi wzrósł dwucyfrowo. Polacy mają większą świadomość samej wątroby i pełnionych przez nią funkcji, objawów wskazujących na jej choroby, czynników ryzyka, w większym stopniu deklarują prawidłowe zachowania w kwestii dbania o wątrobę” – mówi Klaudia Wiśniewska, dietetyk kliniczny, ekspert kampanii „Wątroba się sprawdza”.
To ważne, gdyż niewłaściwe nawyki żywieniowe, a co za tym idzie – nadwaga czy otyłość mogą być jedną z przyczyn niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD). Jest to aktualnie jedno z poważniejszych wyzwań medycznych, choroba uznawana jest za globalną epidemię2 i może dotyczyć nawet 9 mln Polaków.3 Zbyt późne jej rozpoznanie i brak leczenia, mogą powodować progresję do bardziej zaawansowanych stadiów choroby, prowadząc u części pacjentów do rozwoju włóknienia, marskości lub raka wątrobowokomórkowego.4
To jak z tym grillem – jeść czy nie jeść? „Nie ma konieczności całkowitej rezygnacji ze spożywania grillowanych potraw pod warunkiem, że zwracamy uwagę na to co jemy. Na grillu bardzo dobrze sprawdzą się warzywa, na przykład dobrze przyprawiona cukinia, bakłażan czy szparagi. To co nas często gubi, to korzystanie z gotowych mieszanek przypraw, tłustych sosów na bazie majonezu oraz wybór tłustych gatunków mięs. Zamiast żeberek, karkówki czy kiełbasy przygotujmy pierś z kurczaka lub z indyka, odpowiednio przyrządzone ryby, owoce morza, czy tofu. Nie bójmy się eksperymentować i korzystajmy z produktów mniej konwencjonalnych. Dzięki temu potrawy z grilla będą ciekawsze, bardziej lekkostrawne i staną się mniejszym obciążeniem dla naszej wątroby” – tłumaczy Klaudia Wiśniewska.
Przebywając na świeżym powietrzu pamiętajmy również o ruchu. Grill jest dobrą okazją do wielu spotkań, a aktywność fizyczna może być jednym z elementów wspólnego spędzania czasu z rodziną i znajomymi. Zachowując umiar w jedzeniu i włączając ruch do naszych grillowych spotkań mamy szansę na to, aby ten czas nie odbił się niekorzystanie na naszym zdrowiu, a szczególnie wątrobie.
1 Analizy przygotowane na podstawie wyników raportu z badania metodą CAPI realizowanego przez Ipsos Sp. z o. o : “Polacy, a niealkoholowe stłuszczenie wątroby”. Reprezentatywna próba Polaków w wieku 15+; N=1006. Realizacja 14 ‑18.01.2021. Dane w posiadaniu firmy.
2 Czarnecka K. i in. Niealkoholowa stłuszczeniowa choroba wątroby – od prostego stłuszczenia do transplantacji wątroby. Hepatologia 2018; 74–75;
3 Hartleb M., https://www.termedia.pl/nafld/Prof-Marek-Hartleb-Stluszczenie-watroby-wystepuje-u-20–25-proc-Polakow,31922.html, data wejścia 26.02.2021.
4 Gundermann KJ et al. Activity of essential phospholipids (EPL) from soybean in liver diseases. Pharmacol Rep 2011; 63(3): 643–59.