Szczepionka przeciw COVID-19

Szcze­pion­ka prze­ciw COVID-19 AZD1222 jest lepiej tole­ro­wa­na u osób star­szych niż u młod­szych doro­słych, a obser­wo­wa­na odpo­wiedź immu­no­lo­gicz­na jest podob­na we wszyst­kich gru­pach wie­ko­wych

Wyka­za­no sil­ną odpo­wiedź immu­no­lo­gicz­ną we wszyst­kich gru­pach wie­ko­wych, któ­ra ule­ga­ła wzmoc­nie­niu po poda­niu dru­giej daw­ki

Ana­li­za okre­so­wa wyni­ków toczą­ce­go się obec­nie bada­nia II/III fazy COV002 dla AZD1222, pro­wa­dzo­ne­go przez Uni­wer­sy­tet Oks­fordz­ki, wyka­za­ła, że u osób star­szych (w wie­ku ≥56–69 lat i ≥ 70 lat) miej­sco­we i ogól­ne odczy­ny poszcze­pien­ne wystę­pu­ją rza­dziej i są mniej nasi­lo­ne w porów­na­niu z oso­ba­mi młod­szy­mi (w wie­ku ≥18–55 lat). Ponad­to we wszyst­kich gru­pach wie­ko­wych obser­wo­wa­no odpo­wiedź odpor­no­ścio­wą prze­ciw­ko SARS-CoV‑2 o podob­nym stop­niu nasi­le­nia.

COV002 jest wie­lo­ośrod­ko­wym, ran­do­mi­zo­wa­nym, poje­dyn­czo zaśle­pio­nym, kon­tro­lo­wa­nym bada­niem fazy II/III z udzia­łem 12 390 uczest­ni­ków, pro­wa­dzo­nym w Wiel­kiej Bry­ta­nii. W bada­niu fazy II uczest­ni­cy w wie­ku co naj­mniej 18 lat byli przy­dzie­la­ni loso­wo do grup otrzy­mu­ją­cych jed­ną lub dwie stan­dar­do­we, lub zmniej­szo­ne daw­ki AZD1222, poda­wa­ne domię­śnio­wo w odstę­pie mie­sią­ca lub odpo­wied­nie daw­ki porów­naw­czej szcze­pion­ki MenA­CWY.

Wyni­ki opu­bli­ko­wa­ne w cza­so­pi­śmie The Lan­cet potwier­dza­ją, że w gru­pie otrzy­mu­ją­cej AZD1222 czę­sto wystę­po­wa­ły prze­mi­ja­ją­ce, naj­czę­ściej łagod­ne odczy­ny poszcze­pien­ne o cha­rak­te­rze miej­sco­wym i ogól­nym, któ­re były porów­ny­wal­ne z odczy­na­mi opi­sy­wa­ny­mi w ramach ana­li­zy okre­so­wej danych z bada­nia fazy I/II i z odczy­na­mi po innych szcze­pion­kach z wek­to­ra­mi adenowirusowymi1‑4. Obej­mo­wa­ły one ból i tkli­wość w miej­scu wstrzyk­nię­cia o prze­mi­ja­ją­cym cha­rak­te­rze oraz zmę­cze­nie, bóle gło­wy, sta­ny pod­go­rącz­ko­we i bóle mię­śni. Mniej odczy­nów wystą­pi­ło po dru­giej daw­ce AZD1222 i po zasto­so­wa­niu mniej­szej daw­ki. Czę­stość reak­cji poszcze­pien­nych była mniej­sza u osób star­szych. Odpo­wiedź humo­ral­na prze­ciw­ko biał­ku S (ang. spi­ke pro­te­in) wiru­sa SARS-CoV‑2 zosta­ła wykry­ta w cią­gu 28 dni u 100% uczest­ni­ków, nie­za­leż­nie od wie­ku czy daw­ko­wa­nia, i dalej nara­sta­ła po dru­giej daw­ce AZD1222. Prze­ciw­cia­ła neu­tra­li­zu­ją­ce obser­wo­wa­no u 100% uczest­ni­ków bada­nia w 14 dniu po otrzy­ma­niu przez nich dru­giej stan­dar­do­wej daw­ki, nie­za­leż­nie od wie­ku. Uzy­ska­no induk­cję odpo­wie­dzi komór­ko­wej ze stro­ny lim­fo­cy­tów T z jej mak­sy­mal­nym nasi­le­niem w 14 dniu po poda­niu dru­giej daw­ki. Odpo­wiedź ta utrzy­my­wa­ła się przez dwa mie­sią­ce po poda­niu, nie­za­leż­nie od wie­ku i daw­ki.

Mene Pan­ga­los, wice­pre­zes wyko­naw­czy, Bio­Phar­ma­ceu­ti­cals R&D, powie­dział: „Zasad­ni­cze zna­cze­nie ma to, aby szcze­pion­ka prze­ciw COVID-19 była sku­tecz­na u osób z sze­ro­kie­go prze­dzia­łu wie­ko­we­go, w szcze­gól­no­ści u osób star­szych, u któ­rych wystę­pu­je nie­pro­por­cjo­nal­nie wyż­sze ryzy­ko cięż­kie­go prze­bie­gu tej cho­ro­by. Ana­li­za okre­so­wa wyni­ków bada­nia fazy II oce­nia­ją­ce­go AZD1222 wska­zu­je na to, że u star­szych osób reak­to­gen­ność jest mniej­sza, jed­nak dalej uzy­sku­je się u nich sil­ną odpo­wiedź immu­no­lo­gicz­ną”.

Bada­nia kli­nicz­ne nad AZD1222 są obec­nie kon­ty­nu­owa­ne na całym świe­cie – w Wiel­kiej Bry­ta­nii, USA, Bra­zy­lii, RPA, Japo­nii, Rosji i Kenii. Zosta­nie do nich włą­czo­nych do 60 000 uczest­ni­ków z grup zróż­ni­co­wa­nych pod wzglę­dem wie­ko­wym, raso­wym, etnicz­nym i geo­gra­ficz­nym. Wstęp­nych wyni­ków póź­nej fazy bada­nia nale­ży ocze­ki­wać jesz­cze przed koń­cem roku, w zależ­no­ści od wskaź­ni­ków zaka­żeń w bada­nych spo­łecz­no­ściach.

Fir­ma Astra­Ze­ne­ca wypeł­nia swo­je zobo­wią­za­nie do zapew­nie­nia sze­ro­kie­go i rów­ne­go dostę­pu do szcze­pion­ki bez czer­pa­nia z niej zysków w trak­cie pan­de­mii, o ile tyl­ko bada­nia kli­nicz­ne zakoń­czą się powo­dze­niem i szcze­pion­ka zosta­nie zatwier­dzo­na do sto­so­wa­nia przez wła­ści­we orga­ny. Glo­bal­nie zagwa­ran­to­wa­no moż­li­wość dostar­cze­nia łącz­nie trzech miliar­dów dawek, z uwzględ­nie­niem pro­du­ko­wa­nych przez naszych part­ne­rów licen­cyj­nych.

Dosta­wy będą reali­zo­wa­ne za pośred­nic­twem dwu­na­stu regio­nal­nych łań­cu­chów dostaw, z udzia­łem wię­cej niż dwu­dzie­stu orga­ni­za­cji pro­wa­dzą­cych pro­duk­cję na zle­ce­nie, w tym zakła­dów pro­duk­cyj­nych nale­żą­cych do fir­my Astra­Ze­ne­ca. Odno­to­wu­je­my obec­nie szyb­kie postę­py we wszyst­kich aspek­tach wytwa­rza­nia szcze­pion­ki, od pro­duk­cji sub­stan­cji czyn­nej, poprzez for­mu­la­cję pre­pa­ra­tu, aż do napeł­nia­nia i pako­wa­nia. Waż­ne jest, aby dosta­wy koń­co­we­go pro­duk­tu lecz­ni­cze­go zbie­gły się w cza­sie z uzy­ska­niem zatwier­dze­nia go do obro­tu, aby zapew­nić mu jak naj­dłuż­szy okres waż­no­ści.

Kore­la­ty odpor­no­ści świad­czą­ce o ochro­nie przed zacho­ro­wa­niem na COVID-195

Dotych­czas nie zde­fi­nio­wa­no kore­la­tów odpor­no­ści, któ­re świad­czy­ły­by o zapew­nie­niu przez szcze­pion­kę ochro­ny przed zacho­ro­wa­niem na COVID-19. U ozdro­wień­ców po zaka­że­niu wiru­sem SARS-CoV‑2 stwier­dza­no wyso­kie mia­na prze­ciw­ciał neu­tra­li­zu­ją­cych. Ponad­to­no­we dane wska­zu­ją na to, że waż­ną rolę w łago­dze­niu prze­bie­gu cho­ro­by może odgry­wać reak­cja ze stro­ny lim­fo­cy­tów T. U nie­któ­rych osób, któ­re zosta­ły zaka­żo­ne wiru­sem, ale nie wyka­zu­ją obja­wów cho­ro­by, obser­wo­wa­no sil­ną odpo­wiedź ze stro­ny lim­fo­cy­tów T przy jed­no­cze­snym bra­ku wykry­wal­nych prze­ciw­ciał. Szyb­ka induk­cja prze­ciw­ciał prze­ciw­ko wiru­so­wi SARS-CoV‑2 i akty­wa­cja lim­fo­cy­tów T mogą mieć duże zna­cze­nie dla ochro­ny przed COVID-19.

COV002

COV002 jest zaśle­pio­nym, wie­lo­ośrod­ko­wym, ran­do­mi­zo­wa­nym, kon­tro­lo­wa­nym bada­niem fazy II/III oce­nia­ją­cym bez­pie­czeń­stwo, sku­tecz­ność i immu­no­gen­ność AZD1222 w porów­na­niu z pla­ce­bo w pro­fi­lak­ty­ce COVID-19, z udzia­łem 12 390 uczest­ni­ków, pro­wa­dzo­nym w Wiel­kiej Bry­ta­nii. Dotych­cza­so­wy­mi uczest­ni­ka­mi bada­nia były oso­by w wie­ku 18 lub wię­cej lat, zdro­we lub ze sta­bil­ny­mi cho­ro­ba­mi prze­wle­kły­mi, ze zwięk­szo­nym ryzy­kiem eks­po­zy­cji na wiru­sa SARS-CoV‑2, przy­dzie­la­ne loso­wo do grup otrzy­mu­ją­cych jed­ną lub dwie domię­śnio­we daw­ki AZD1222 lub szcze­pion­ki porów­naw­czej MenA­CWY. Przy­dział loso­wy był stra­ty­fi­ko­wa­ny według wie­ku w prze­dzia­łach od ≥18 lat do 55 lat, 56–69 lat i ≥70 lat, odpo­wied­nio w sto­sun­ku 1:1, 3:1 lub 5:1. W bada­niu fazy II uczest­ni­cy otrzy­my­wa­li jed­ną lub dwie daw­ki stan­dar­do­we (3,5–6,55 x1010 czą­stek wiru­sa) lub zmniej­szo­ne (2,2 x1010 czą­stek wiru­sa).

Piśmien­nic­two

1. Fole­gat­ti, P.M., et al., Safe­ty and immu­no­ge­ni­ci­ty of the ChAdOx1 nCoV-19 vac­ci­ne aga­inst SARS-CoV‑2: a pre­li­mi­na­ry report of a pha­se 1/2, sin­gle-blind, ran­do­mi­sed con­trol­led trial. The Lan­cet 2020; 396 (10249): 467–78.

2. Tapia, M.D., et al., Safe­ty, reac­to­ge­ni­ci­ty, and immu­no­ge­ni­ci­ty of a chim­pan­zee ade­no­vi­rus vec­to­red Ebo­la vac­ci­ne in chil­dren in Afri­ca: a ran­do­mi­sed, obse­rver-blind, pla­ce­bo-con­trol­led, pha­se 2 trial. Lan­cet Infect Dis 2020; 20(6): 719–30. 

3. Cough­lan, L., et al., Hete­ro­lo­go­us Two-Dose Vac­ci­na­tion with Simian Ade­no­vi­rus and Poxvi­rus Vec­tors Eli­cits Long-Lasting Cel­lu­lar Immu­ni­ty to Influ­en­za Virus A in Heal­thy Adults. EBio­Me­di­ci­ne 2018; 29: 146–54.

4. Wil­kie, M., et al., A pha­se I trial eva­lu­ating the safe­ty and immu­no­ge­ni­ci­ty of a can­di­da­te tuber­cu­lo­sis vac­ci­na­tion regi­men, ChAdOx1 85A pri­me — MVA85A boost in heal­thy UK adults. Vac­ci­ne, 2020. 38(4): 779–89.

5. Seki­ne, T., et al., Robust T cell immu­ni­ty in conva­le­scent indi­vi­du­als with asymp­to­ma­tic or mild COVID-19. Bio­Rxiv, 2020. pre­print doi: https://doi.org/10.1101/2020.06.29.174888.