Wskazania do cięcia cesarskiego

lek. Joan­na Sój­ka-Kup­ny, gine­ko­log

Cię­cie cesar­skie jest ope­ra­cją położ­ni­czą, któ­ra ma celu zakoń­czyć cią­żę lub poród, gdy dal­sze ocze­ki­wa­nie na natu­ral­ne zakoń­cze­niu poro­du stwa­rza zagro­że­nie dla mat­ki i dziec­ka.

Wska­za­nia położ­ni­cze do cię­cia cesar­skie­go dzie­li­my na czte­ry gru­py:

1) elek­tyw­ne – pla­no­we,

2) pil­ne,

3) naglą­ce,

4) nagłe – natych­mia­sto­we.

Do wska­zań położ­ni­czych pla­no­wych zali­cza­my:

1.Nieprawidłowe poło­że­nie pło­du — jed­na z naj­częst­szych przy­czyn cesar­skie­go cię­cia (u pier­wo­ró­dek każ­de poło­że­nie inne niż głów­ko­we jest wska­za­niem do cię­cia cesar­skie­go);

2. Wady mied­ni­cy mniej­szej, podej­rze­nie nie­współ­mier­no­ści pło­do­wo-mied­ni­czej;

3. Masa pło­du powy­żej 4500 g lub powy­żej 4250 g u matek z cukrzy­cą cią­żo­wą;

4. Łoży­sko przo­du­ją­ce, naczy­nia przo­du­ją­ce;

5. Wady pło­du, któ­re unie­moż­li­wia­ją poród siła­mi natu­ry (wady prze­bie­ga­ją­ce z powięk­sze­niem obwo­du gło­wy pło­du, prze­pu­kli­na przed­niej ścia­ny brzu­cha, prze­pu­kli­ny krę­go­słu­pa, duże guzy pło­dów rosną­ce na zewnątrz cia­ła);

6. Aktyw­na opryszcz­ka w płcio­wych w okre­sie oko­ło­po­ro­do­wym;

7. Cią­ża bliź­nia­cza, cią­ża mno­ga, któ­re nie speł­nia­ją kry­te­riów poro­du siła­mi natu­ry (pierw­szy płód powi­nien być poło­żo­ny głów­ko­wo, powi­nien być więk­szy od dru­gie­go, masa pło­dów nie powin­na być więk­sza niż 20% oraz prze­bieg cią­ży nie może być powi­kła­ny np. podej­rze­niem zespo­łu prze­to­czeń mię­dzy pło­da­mi);

8. Wady maci­cy (maci­ca dwu­roż­na);

9. Mię­śnia­ki maci­cy głów­nie te, któ­re znaj­du­ją się poni­żej głów­ki pło­du;

10. Stan po ope­ra­cjach pochwy i maci­cy, szcze­gól­nie, gdy zabieg ope­ra­cyj­ny odbył się do pół roku przed zaj­ściem w cią­żę;

11. Nowo­twór szyj­ki maci­cy;

12. Stan po cie­ciu cesar­skim (gru­bość bli­zny < 2 mm). Dla bez­pie­czeń­stwa odstęp mię­dzy poro­da­mi powi­nien być powy­żej 18 mie­się­cy;

13. Stan po lecze­niu nie­płod­no­ści (dys­ku­syj­ne wska­za­nia) nato­miast doty­czy głów­nie pacjen­tek powy­żej 40 r. ż. nie pla­nu­ją­cych już wię­cej dzie­ci;

14. Poród przed­wcze­sny z ryzy­kiem uszko­dze­nia pło­du (sza­cun­ko­wa masa pło­du poni­żej 1500 g, ale jest powy­żej gra­ni­cy prze­ży­wal­no­ści tzn. 26 tygo­dni cią­ży);

15. Obcią­żo­ny wywiad położ­ni­czy (duży uraz tka­nek u mat­ki, śmierć dziec­ka pod­czas poro­du, sil­ne nie­do­tle­nie­nie oraz nie­peł­no­spraw­ność dziec­ka);

16. Inne: kar­dio­lo­gicz­ne, pul­mo­no­lo­gicz­ne, orto­pe­dycz­ne, psy­chia­trycz­ne, neu­ro­lo­gicz­ne, hema­to­lo­gicz­ne, chi­rur­gicz­ne.

Do wska­zań pil­nych zali­cza­my czyn­ni­ki zagra­ża­ją­ce życiu i zdro­wiu mat­ki i pło­du, ale nie sta­no­wią­ce bez­po­śred­nie­go zagro­że­nia życia w danej chwi­li. Ist­nie­ją prze­słan­ki, że pogor­sze­nie może wystą­pić w każ­dej chwi­li, a dal­sze ocze­ki­wa­nie na zakoń­cze­nie dro­ga­mi natu­ry może pogor­szyć sytu­ację położ­ni­czą. Do tych wska­zań zali­cza­my:

1. Nie­pra­wi­dło­we uło­że­nie głów­ki;

2. Nie­pra­wi­dło­we poło­że­nie pło­du w trak­cie czyn­no­ści skur­czo­wej;

3. Dys­to­cja szyj­ko­wa;

4. Cięż­ki stan prze­drzu­caw­ko­wy;

5. Poród przed­wcze­sny pło­du.

Do wska­zań naglą­cych zali­cza­my zabu­rze­nia, któ­re powta­rza­ją się w krót­kich odstę­pach cza­su i bez­po­śred­nie zagro­że­nie życia mat­ki i pło­du może nastą­pić w każ­dej chwi­li. Do tych wska­zań zali­cza­my:

1. Dece­le­ra­cje póź­ne lub zmien­ne, przy nie­spe­cy­ficz­nej czyn­no­ści skur­czo­wej, któ­ra nie zapew­nia pra­wi­dło­we­go postę­pu poro­du;

2. Głę­bo­ka bra­dy­kar­dia pło­du, któ­ra nie reagu­je na lecze­nie zacho­waw­cze.

Do wska­zań nagłych zali­cza­my zabu­rze­nia pło­do­we lub mat­czy­ne, któ­re wystę­pu­ją w spo­sób cią­gły i bez­po­śred­nio zagra­ża­ją życiu i zdro­wiu mat­ki i pło­du. W takiej sytu­acji cię­cie cesar­skie musi być wyko­na­ne natych­miast, bez ocze­ki­wa­nia na bada­nia labo­ra­to­ryj­ne oraz ozna­cze­nia gru­py krwi. Do tych wska­zań zali­cza­my:

1. Wypad­nie­cie pępo­wi­ny;

2. Podej­rze­nie krwo­to­ku wewnętrz­ne­go spo­wo­do­wa­ne­go pęk­nię­ciem maci­cy;

3. Przed­wcze­sne oddzie­le­nie się łoży­ska;

4. Rzu­caw­ka;

5. Zagra­ża­ją­ca rzu­caw­ka;

6. Zabu­rze­nia czyn­no­ści ser­ca pło­du.

Pamię­taj­cie – jeże­li macie jakie­ko­lo­wiek wąt­pli­wo­ści, skon­sul­tuj­cie to ze swo­im gine­ko­lo­giem.